Schijn ZZP: Wat is het en Hoe Herken je het als ZZP'er?

Wat is Schijnzelfstandigheid?

Schijnzelfstandigheid betekent dat iemand een opdracht doet als zelfstandig ondernemer (zzper)‚ maar volgens de regels eigenlijk in loondienst is. Bijvoorbeeld omdat de zelfstandige niet zelf kan bepalen wanneer en hoe het werk gedaan wordt. Dit wordt ook wel verkapt dienstverband genoemd.

Gevolgen van Schijnzelfstandigheid

Schijnzelfstandigheid kan grote gevolgen hebben voor zowel de zzper als de opdrachtgever. Voor de zzper kan het leiden tot correctieverplichtingen of naheffingsaanslagen en het verlies van fiscale voordelen zoals de zelfstandigenaftrek en mkb-winstvrijstelling. Opdrachtgevers kunnen te maken krijgen met extra administratieve lasten‚ omdat zij loonheffingen moeten inhouden en betalen als blijkt dat er sprake is van een dienstverband.

Signalen van Schijnzelfstandigheid

Hetherkennen van schijnzelfstandigheid is essentieel om problemen te voorkomen. Hier zijn enkele signalen die erop kunnen wijzen dat een zzper eigenlijk functioneert als een werknemer⁚ De opdrachtgever bepaalt wat‚ wanneer en hoe er voor werk gedaan moet worden. De zzper werkt vooral voor één opdrachtgever en loopt bijna geen financieel risico. De zzper gebruikt de apparatuur‚ software en het gereedschap van de opdrachtgever. De zzper werkt op de locatie van de opdrachtgever. Hij of zij doet hetzelfde werk‚ onder dezelfde omstandigheden als werknemers in loondienst.

Hoe Schijnzelfstandigheid te Voorkomen

Zowel zzpers als opdrachtgevers kunnen stappen ondernemen om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Voor zzpers is het belangrijk om te zorgen dat ze niet afhankelijk zijn van één opdrachtgever‚ zelf te bepalen hoe en wanneer ze werken en eigen materialen en middelen te gebruiken. Een goede administratie is essentieel om de zelfstandigheid aan te tonen. Opdrachtgevers dienen duidelijke contracten te gebruiken‚ de zzper de vrijheid te geven in werkwijze‚ aansturing te voorkomen en langdurige opdrachten te beperken.

De Wet DBA en Handhaving

De Wet DBA‚ ingevoerd in 2016 en aangepast in 2021‚ is ontworpen om de arbeidsrelatie tussen zzpers en opdrachtgevers te verduidelijken. De wet wordt echter niet volledig gehandhaafd; de Belastingdienst grijpt alleen in als een opdrachtgever als kwaadwillend wordt beschouwd of de gegeven aanwijzingen niet volgt. Dit beleid blijft van kracht tot er duidelijkere regels worden ingevoerd en de handhaving strikter wordt vanaf 1 januari 2025. Per 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst strenger controleren op schijnzelfstandigheid. Ze gaan vaker checken of zzpers wel echt zelfstandig werken.