ZZP-statistieken: Aantal ondernemers per gemeente in Nederland

Inleiding

Het aantal ZZPers in Nederland is de afgelopen jaren flink gestegen. Dit heeft verschillende oorzaken, zoals de toegenomen flexibiliteit op de arbeidsmarkt en de populariteit van online ondernemen. In dit artikel bekijken we het aantal ZZPers per gemeente in Nederland en wat de belangrijkste trends zijn.

Aantal ZZPers in Nederland

Het aantal ZZPers in Nederland is de afgelopen jaren flink gestegen. In 2022 waren er 1,8 miljoen personen met inkomsten als ZZPer, waarvan 1,1 miljoen het als hun belangrijkste inkomensbron beschouwden. Dit betekent dat ongeveer 10% van de Nederlandse beroepsbevolking als ZZPer werkzaam is.

De groep ZZPers is zeer divers en werkt in alle bedrijfstakken. ZZPers zijn relatief vaak 45-plus en mannen zijn oververtegenwoordigd. De groei van het aantal ZZPers is het afgelopen decennium aanzienlijk. In 2014 waren er ongeveer 875.000 ZZPers, terwijl dit aantal in 2023 op meer dan 1,2 miljoen uitkwam. Dit betekent dat het aantal ZZPers in tien jaar tijd met meer dan 37% is gestegen.

De groei van het aantal ZZPers is niet alleen zichtbaar op nationaal niveau, maar ook op gemeentelijk niveau. De verdeling van ZZPers over de verschillende gemeenten is echter niet gelijkmatig. Sommige gemeenten hebben een veel hoger aantal ZZPers dan andere. In de volgende secties zullen we de gemeenten met de meeste ZZPers, de verdeling per provincie en de factoren die de groei van het aantal ZZPers beïnvloeden nader beschouwen.

Topgemeenten met de meeste ZZPers

De gemeente Amsterdam heeft met stip de meeste ZZPers van Nederland. Op 1 januari 2020 telde de hoofdstad 71.300 ZZPers, wat neerkomt op 17% van alle werkenden. Amsterdam heeft daarmee ruim twee keer zoveel ZZPers als Den Haag en Rotterdam, die de top-3 completeren van steden met veel ZZPers. De hoge concentratie aan ZZPers in Amsterdam is te verklaren door de aanwezigheid van een groot aantal creatieve en kennisintensieve bedrijven.

Na Amsterdam scoren de gemeenten Barneveld (8,3%), Westland (8,2%) en Zeist (8%) het hoogst in termen van aantal ZZPers per 10.000 inwoners. Barneveld heeft een sterke agrarische sector, terwijl Westland bekend staat om zijn glastuinbouw. Zeist is een aantrekkelijke gemeente voor kenniswerkers en startende ondernemers. Het gemiddeld aantal ZZPers per gemeente bedraagt 6%.

De topgemeenten met de meeste ZZPers zijn vaak gekenmerkt door een sterke economie, een gunstig vestigingsklimaat voor ondernemers en een hoge concentratie aan kleine en middelgrote bedrijven. De aanwezigheid van universiteiten, hogescholen en kennisinstituten kan ook een belangrijke rol spelen in de aantrekkelijkheid van een gemeente voor ZZPers.

Verdeling ZZPers per provincie

De verdeling van ZZPers over de verschillende provincies in Nederland is niet gelijkmatig. Sommige provincies hebben een veel hoger aantal ZZPers per 1.000 inwoners dan andere. Noord-Holland kent per 1.000 inwoners de meeste ZZPers met 93. Dit is waarschijnlijk te danken aan de sterke economie van de provincie, de aanwezigheid van een groot aantal kennisintensieve bedrijven en de gunstige ligging nabij Amsterdam. De provincies Utrecht (82) en Zuid-Holland (71) volgen op de voet.

Provincies met een relatief laag aantal ZZPers per 1.000 inwoners zijn Overijssel (57) en Limburg (53). Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals een lagere concentratie aan kennisintensieve bedrijven, een meer traditionele economie en een minder gunstig vestigingsklimaat voor ondernemers.

De verdeling van ZZPers per provincie is ook afhankelijk van de bedrijfstakken die in een bepaalde provincie dominant zijn. Provincies met een sterke agrarische sector, zoals Gelderland en Noord-Brabant, hebben vaak een hoger aantal ZZPers in de landbouw. Provincies met een sterke industrie, zoals Zuid-Holland en Noord-Brabant, hebben vaak een hoger aantal ZZPers in de industrie. Provincies met een sterke dienstensector, zoals Noord-Holland en Utrecht, hebben vaak een hoger aantal ZZPers in de dienstensector.

Groei van het aantal ZZPers

Het aantal ZZPers in Nederland is de afgelopen jaren gestaag toegenomen. In 2014 telde Nederland ongeveer 875.000 ZZPers, terwijl dit aantal in 2023 op meer dan 1,2 miljoen uitkwam. Dit betekent dat het aantal ZZPers in tien jaar tijd met meer dan 37% is gestegen. De groei van het aantal ZZPers is het sterkst in de afgelopen vier jaar. Zo is het aantal ZZPers in 2023 met 7,2% gegroeid ten opzichte van 2022.

De groei van het aantal ZZPers kan worden verklaard door verschillende factoren. Een belangrijke factor is de toegenomen flexibiliteit op de arbeidsmarkt. Steeds meer mensen kiezen ervoor om zelfstandig te werken, omdat ze meer vrijheid en flexibiliteit willen in hun werk. Ook de populariteit van online ondernemen draagt bij aan de groei van het aantal ZZPers. De komst van online platforms heeft het voor veel mensen makkelijker gemaakt om een eigen bedrijf te starten.

De groei van het aantal ZZPers heeft verschillende gevolgen voor de Nederlandse economie. Enerzijds zorgt het voor meer werkgelegenheid en economische groei. Anderzijds brengt het ook uitdagingen met zich mee, zoals een toename van de administratieve lasten voor ZZPers en een grotere kwetsbaarheid voor werkloosheid. De groei van het aantal ZZPers is een belangrijke trend die de komende jaren waarschijnlijk zal doorzetten.

Factoren die de groei van ZZPers beïnvloeden

De groei van het aantal ZZPers in Nederland wordt beïnvloed door een aantal factoren. Een belangrijke factor is de toegenomen flexibiliteit op de arbeidsmarkt. Steeds meer mensen kiezen ervoor om zelfstandig te werken, omdat ze meer vrijheid en flexibiliteit willen in hun werk. Ze willen bijvoorbeeld zelf hun werktijden bepalen, hun eigen projecten kiezen en hun eigen werkplek inrichten. De komst van online platforms heeft het voor veel mensen makkelijker gemaakt om een eigen bedrijf te starten en hun diensten aan te bieden aan een breder publiek.

Een andere belangrijke factor is de toenemende digitalisering van de economie. De digitalisering maakt het voor veel mensen makkelijker om zelfstandig te werken. Zo kunnen mensen online diensten aanbieden, online producten verkopen en online samenwerken met andere ZZPers. Ook de komst van nieuwe technologieën, zoals 3D-printing en kunstmatige intelligentie, creëren nieuwe kansen voor ZZPers.

Ook de economische omstandigheden spelen een rol in de groei van het aantal ZZPers. In tijden van economische recessie kiezen mensen vaak voor zelfstandig werken, omdat ze dan hun eigen werkgelegenheid kunnen creëren. Daarnaast zijn er ook meer ZZPers in tijden van economische groei, omdat er dan meer vraag is naar diensten en producten.

Conclusie

Het aantal ZZPers in Nederland is de afgelopen jaren flink gestegen, met Amsterdam als koploper. De groei van het aantal ZZPers is een belangrijke trend die de komende jaren waarschijnlijk zal doorzetten. De verdeling van ZZPers over de verschillende gemeenten en provincies is echter niet gelijkmatig. Sommige gemeenten en provincies hebben een veel hoger aantal ZZPers dan andere. De groei van het aantal ZZPers wordt beïnvloed door verschillende factoren, zoals de toegenomen flexibiliteit op de arbeidsmarkt, de toenemende digitalisering van de economie en de economische omstandigheden.

De groei van het aantal ZZPers heeft verschillende gevolgen voor de Nederlandse economie. Enerzijds zorgt het voor meer werkgelegenheid en economische groei. Anderzijds brengt het ook uitdagingen met zich mee, zoals een toename van de administratieve lasten voor ZZPers en een grotere kwetsbaarheid voor werkloosheid. De toename van het aantal ZZPers vraagt om een goed beleid dat de kansen en uitdagingen van ZZPers optimaal benut.

Het is belangrijk om de kansen die ZZPers bieden te benutten. ZZPers zijn vaak innovatief, flexibel en ondernemend. Ze kunnen een belangrijke rol spelen in de economische groei van Nederland. Het is echter ook belangrijk om de uitdagingen die ZZPers met zich meebrengen aan te pakken. ZZPers hebben vaak te maken met een hoge werkdruk, onzekerheid over hun inkomen en een gebrek aan sociale zekerheid. Het is daarom belangrijk om ZZPers te ondersteunen met een goed beleid op het gebied van sociale zekerheid, administratieve lasten en financiële ondersteuning.