Belasting ZZP en Loondienst: De verschillen uitgelegd

Inleiding

Vanaf 2025 gaat de Belastingdienst strenger controleren op schijnzelfstandigheid. Dit betekent dat de regels voor zzp'ers en werknemers in loondienst veranderen. Het is voor opdrachtgevers belangrijk om te weten hoe ze de samenwerking met zzp'ers in de toekomst moeten inrichten om te voorkomen dat ze later te maken krijgen met naheffingen of boetes.

De veranderingen vanaf 2025

Vanaf 2025 gaat de Belastingdienst strenger controleren op schijnzelfstandigheid. Dit betekent dat de regels voor zzp'ers en werknemers in loondienst veranderen. De Belastingdienst zal er strenger op toezien dat de werkelijke situatie tussen een opdrachtgever en een zzp'er overeenkomt met de officiële status. Dit betekent dat de Belastingdienst meer aandacht zal besteden aan de vraag of een zzp'er daadwerkelijk een eigen bedrijf heeft of dat er sprake is van een schijnconstructie.

Een schijnconstructie is een situatie waarbij een zzp'er in de praktijk als werknemer functioneert‚ terwijl hij of zij officieel als zelfstandige is ingeschreven. In deze gevallen wordt de zzp'er in feite als werknemer behandeld‚ maar zonder de rechten en voordelen die aan een werknemer in loondienst verbonden zijn. De Belastingdienst zal in deze gevallen de zzp'er als werknemer beschouwen en de opdrachtgever aansprakelijk stellen voor de betaling van loonheffingen en sociale premies.

Schoolbesturen moeten voor januari 2025 goed bedenken hoe ze de samenwerking met zzpers verder inrichten. De Belastingdienst gaat dan namelijk strenger controleren op schijnzelfstandigheid. Als er bij controle blijkt dat een zzp'er in feite als werknemer functioneert‚ dan kan de Belastingdienst de opdrachtgever aansprakelijk stellen voor de betaling van loonheffingen en sociale premies. De Belastingdienst zal daarbij gebruikmaken van een afwegingskader om te beoordelen of er sprake is van een arbeidsovereenkomst of een overeenkomst van opdracht.

Het afwegingskader is gebaseerd op de criteria die door de Hoge Raad zijn vastgesteld in de zogenaamde 'Uber-zaak'. In deze zaak heeft de Hoge Raad bepaald dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst als er sprake is van gezagsverhouding‚ loonbetaling en persoonlijk werk. De Belastingdienst zal deze criteria toepassen bij het beoordelen van de arbeidsrelatie tussen een opdrachtgever en een zzp'er.

De Belastingdienst zal ook meer aandacht besteden aan de vraag of een zzp'er daadwerkelijk een eigen bedrijf heeft. Dit betekent dat de Belastingdienst zal kijken naar de mate van zelfstandigheid van de zzp'er. De Belastingdienst zal daarbij kijken naar de volgende factoren⁚

• De mate van zelfstandigheid in het bepalen van de werkwijze en de werktijden;
• De mate van zelfstandigheid in het bepalen van de tarieven;
• De mate van zelfstandigheid in het bepalen van de klanten;
• De mate van zelfstandigheid in het dragen van het financiële risico;
• De mate van zelfstandigheid in het aanschaffen van de benodigde apparatuur en materialen;
• De mate van zelfstandigheid in het doen van investeringen.

Als de Belastingdienst vaststelt dat een zzp'er niet daadwerkelijk een eigen bedrijf heeft‚ dan zal de Belastingdienst de zzp'er als werknemer beschouwen en de opdrachtgever aansprakelijk stellen voor de betaling van loonheffingen en sociale premies.

Kenmerken van loondienst versus ZZP

Het is niet voor iedereen altijd duidelijk of er sprake is van loondienst of zzp. Dat kan per situatie verschillen en hangt af van hoe in de praktijk wordt gewerkt. Er zijn meerdere kenmerken die van belang zijn bij het bepalen van de aard van de arbeidsrelatie. De belangrijkste kenmerken zijn⁚

• Gezagsverhouding⁚ Bij loondienst is er sprake van een gezagsverhouding tussen werkgever en werknemer. De werkgever geeft instructies en bepaalt de werkwijze. Bij zzp'ers is er in principe geen gezagsverhouding. De zzp'er werkt zelfstandig en bepaalt zelf hoe hij of zij de opdracht uitvoert.
• Loonbetaling⁚ Bij loondienst ontvangt de werknemer een vast salaris. Dit salaris wordt door de werkgever betaald‚ ongeacht het aantal gewerkte uren. Bij zzp'ers wordt er per opdracht betaald. De zzp'er factureert zijn of haar diensten en ontvangt een vergoeding voor de geleverde diensten.
• Persoonlijk werk⁚ Bij loondienst is er sprake van persoonlijk werk. De werknemer moet zelf de werkzaamheden uitvoeren. Bij zzp'ers is het in principe mogelijk om de werkzaamheden te laten uitvoeren door anderen‚ bijvoorbeeld door een medewerker of een onderaannemer.
• Risico⁚ Bij loondienst draagt de werkgever het financiële risico. De werknemer heeft recht op een vast salaris‚ ongeacht de winstgevendheid van de werkgever. Bij zzp'ers draagt de zzp'er zelf het financiële risico. De zzp'er is verantwoordelijk voor de winst en verlies van zijn of haar bedrijf.
• Zekerheid⁚ Bij loondienst heeft de werknemer recht op zekerheid. De werknemer heeft recht op een vast salaris‚ op vakantie en op ziekteverlof. Bij zzp'ers is er geen sprake van zekerheid. De zzp'er is zelf verantwoordelijk voor zijn of haar inkomsten en voor de financiële dekking van vakantie en ziekte.
• Pensioen⁚ Bij loondienst heeft de werknemer recht op een pensioen. Dit pensioen wordt door de werkgever betaald. Bij zzp'ers is er geen sprake van een pensioen. De zzp'er moet zelf zorgen voor een pensioenvoorziening.
• Zorgverzekering⁚ Bij loondienst heeft de werknemer recht op een zorgverzekering. Deze zorgverzekering wordt door de werkgever betaald. Bij zzp'ers is er geen sprake van een zorgverzekering. De zzp'er moet zelf zorgen voor een zorgverzekering.
• Arbeidsvoorwaarden⁚ Bij loondienst heeft de werknemer recht op arbeidsvoorwaarden. Deze arbeidsvoorwaarden zijn vastgelegd in een cao of in een individuele arbeidsovereenkomst. Bij zzp'ers is er geen sprake van arbeidsvoorwaarden. De zzp'er bepaalt zelf zijn of haar arbeidsvoorwaarden.

Het is belangrijk om te weten dat de grens tussen loondienst en zzp niet altijd duidelijk is. In sommige gevallen kan er sprake zijn van een mengvorm. Bijvoorbeeld wanneer een zzp'er een vast aantal uren per week voor een bedrijf werkt en daarbij instructies krijgt van de werkgever. In deze gevallen is het belangrijk om de criteria goed te beoordelen om te bepalen of er sprake is van loondienst of zzp.

Risico's voor opdrachtgevers

Opdrachtgevers lopen risico‚ als later blijkt dat een zzp'er eigenlijk werknemer is. De werkgever moet dan toch nog sociale premies afdragen en soms ook pensioenpremies. Er kan ook een cao van toepassing zijn‚ waardoor de werkgever extra kosten moet maken. Bovendien kan de Belastingdienst naheffingen en boetes opleggen aan de opdrachtgever‚ als er sprake is van schijnzelfstandigheid.

Om deze risico's te voorkomen‚ is het belangrijk dat opdrachtgevers goed nadenken over de arbeidsrelatie met zzp'ers. Het is belangrijk om de criteria voor loondienst en zzp te kennen en om de arbeidsrelatie zo in te richten dat er geen sprake is van schijnzelfstandigheid.

De Belastingdienst heeft een afwegingskader ontwikkeld om te beoordelen of er sprake is van een arbeidsovereenkomst of een overeenkomst van opdracht. Dit afwegingskader is gebaseerd op de criteria die door de Hoge Raad zijn vastgesteld in de zogenaamde 'Uber-zaak'.

De Belastingdienst zal de volgende criteria gebruiken om te beoordelen of er sprake is van een arbeidsovereenkomst⁚

• Gezagsverhouding⁚ Is er sprake van een gezagsverhouding tussen de opdrachtgever en de zzp'er? Bepaalt de opdrachtgever de werkwijze en de werktijden van de zzp'er?
• Loonbetaling⁚ Wordt de zzp'er betaald voor de gewerkte uren‚ of wordt er per opdracht betaald?
• Persoonlijk werk⁚ Moet de zzp'er zelf de werkzaamheden uitvoeren‚ of mag hij of zij de werkzaamheden laten uitvoeren door anderen?
• Risico⁚ Draagt de zzp'er zelf het financiële risico‚ of draagt de opdrachtgever het financiële risico?

Als de Belastingdienst vaststelt dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst‚ dan zal de opdrachtgever aansprakelijk worden gesteld voor de betaling van loonheffingen en sociale premies.

Het is belangrijk dat opdrachtgevers zich goed informeren over de regels voor zzp'ers en loondienst. De Belastingdienst heeft veel informatie beschikbaar op haar website. Opdrachtgevers kunnen ook contact opnemen met een adviseur om te bespreken hoe ze de samenwerking met zzp'ers in de toekomst het beste kunnen inrichten;

Conclusie

De regels voor zzp'ers en werknemers in loondienst veranderen vanaf 2025. De Belastingdienst gaat strenger controleren op schijnzelfstandigheid en zal er strenger op toezien dat de werkelijke situatie tussen een opdrachtgever en een zzp'er overeenkomt met de officiële status. Dit betekent dat opdrachtgevers extra voorzichtig moeten zijn bij het inhuren van zzp'ers.

Het is belangrijk dat opdrachtgevers goed nadenken over de arbeidsrelatie met zzp'ers. Het is belangrijk om de criteria voor loondienst en zzp te kennen en om de arbeidsrelatie zo in te richten dat er geen sprake is van schijnzelfstandigheid.

Opdrachtgevers die twijfelen over de status van een zzp'er‚ kunnen het beste contact opnemen met een adviseur. Een adviseur kan helpen om de arbeidsrelatie goed te beoordelen en te bepalen of er sprake is van loondienst of zzp.

Door de regels goed te kennen en de arbeidsrelatie met zzp'ers goed in te richten‚ kunnen opdrachtgevers voorkomen dat ze later te maken krijgen met naheffingen of boetes.

De veranderingen die de Belastingdienst heeft aangekondigd‚ hebben grote gevolgen voor zowel opdrachtgevers als zzp'ers. Het is belangrijk dat zowel opdrachtgevers als zzp'ers zich goed informeren over de nieuwe regels.

De Belastingdienst heeft veel informatie beschikbaar op haar website. Opdrachtgevers en zzp'ers kunnen ook contact opnemen met een adviseur om te bespreken hoe ze de samenwerking in de toekomst het beste kunnen inrichten.