Aandelentransactie bij overgang van onderneming: alles wat je moet weten

Wat is een aandelentransactie?

Bij een aandelentransactie koopt u de aandelen in de BV en daarmee de gehele BV en de onderneming die middels de BV wordt gedreven‚ inclusief alle rechten en plichten van deze BV en de door haar gevoerde onderneming. De verkoper is de aandeelhouder. Doordat de BV en haar onderneming in zijn geheel worden overgenomen‚ krijgt de koper de zeggenschap over de onderneming‚ zonder dat de activa en passiva van eigenaar veranderen.

Wanneer is er geen sprake van een overgang van onderneming?

In de rechtspraak wordt de definitie van overgang van onderneming ruim uitgelegd. Bij veel overnames‚ fusies en splitsingen gelden de regels van overgang van onderneming. Overigens wordt een pure aandelentransactie niet gezien als een overgang van onderneming. Dit komt omdat bij een aandelentransactie de juridische eigenaar van de onderneming (de BV) niet verandert. De aandelen veranderen wel van eigenaar‚ maar de BV zelf blijft bestaan. De werknemers blijven dus in dienst bij dezelfde vennootschap. Andersom geldt in kapitaalintensieve sectoren (zoals bijvoorbeeld een busmaatschappij) dat er geen sprake is van een overgang van onderneming als er geen belangrijke materiële activa worden overgenomen. Bij een aandelentransactie is er geen sprake van een overgang van onderneming. De werknemers blijven in dat geval namelijk in dienst bij dezelfde vennootschap.

Ook wanneer de zeggenschap bij de aandeelhoudersvergadering volledig in andere handen komt te liggen‚ is er geen sprake van een overgang van onderneming. In dergelijke gevallen blijft de NV of BV de werkgever van de onderneming.

Bij een aandelenoverdracht/aandelenfusie is er geen sprake van een overgang van onderneming. De onderneming wordt dan niet overgedragen doch slechts de zeggenschap over de rechtspersoon komt in andere handen. De rechtspersoon als zelfstandige entiteit en als werkgever blijft bij een aandelenfusie als vanouds bestaan.

Gevolgen voor werknemers

Bij een aandelentransactie blijft de werkgever hetzelfde‚ namelijk de BV of NV. De werknemers blijven in dienst bij dezelfde vennootschap en hun arbeidscontracten blijven van kracht. Er is dus geen sprake van een overgang van onderneming in de zin van de wet. Dit betekent dat de werknemers geen nieuwe rechten en plichten krijgen en dat hun arbeidsvoorwaarden niet veranderen.

Het zogenaamde leerstuk van overgang van onderneming is van groot belang voor werknemers. Door deze overgang van onderneming wordt koper vanaf de transactiedatum opeens werkgever van al die werknemers. Terwijl koper dat niet misschien niets eens beoogt en om die reden koos voor een activa/passivatransactie en niet voor een aandelentransactie.

Het leerstuk van overgang van onderneming kan voor werknemers belangrijke gevolgen hebben. Zo blijven de werknemers in principe in dienst bij de nieuwe eigenaar van de onderneming. De werknemers behouden ook hun rechten en plichten‚ zoals hun arbeidsvoorwaarden‚ pensioenrechten en ontslagbescherming. De overgang van onderneming kan voor werknemers echter ook nadelen met zich meebrengen. Zo kan de nieuwe eigenaar van de onderneming andere plannen hebben voor de onderneming‚ wat kan leiden tot reorganisaties en ontslagen.

Voor- en nadelen van een aandelentransactie

Een aandelentransactie kan voor zowel de koper als de verkoper voor- en nadelen met zich meebrengen.

Een groot voordeel voor de koper is dat hij met een aandelentransactie de gehele onderneming overneemt‚ inclusief alle activa en passiva. Dit betekent dat de koper alle rechten en plichten van de onderneming overneemt. Een nadeel van een aandelentransactie is dat de koper ook alle potentiële risico's van de onderneming overneemt. Zo kan de onderneming bijvoorbeeld schulden hebben of verwikkeld zijn in juridische geschillen.

Voor de verkoper is een aandelentransactie vaak aantrekkelijker dan een activa/passiva-transactie. Dit komt omdat de verkoper bij een aandelentransactie de onderneming in zijn geheel verkoopt‚ inclusief alle activa en passiva. Dit betekent dat de verkoper geen verantwoordelijkheid meer heeft voor de onderneming na de verkoop. Een nadeel voor de verkoper is dat hij mogelijk minder geld krijgt voor de onderneming bij een aandelentransactie dan bij een activa/passiva-transactie. Dit komt omdat de koper bij een aandelentransactie ook alle risico's van de onderneming overneemt.

Een aandelentransactie is dus een complex proces met verschillende voor- en nadelen. Het is belangrijk dat zowel de koper als de verkoper zich goed laten informeren over de gevolgen van een aandelentransactie voordat ze een beslissing nemen.

Alternatieve overnamemethoden

Naast een aandelentransactie zijn er verschillende alternatieve overnamemethoden die bedrijven kunnen gebruiken om een andere onderneming over te nemen.

Een veelgebruikte alternatieve overnamemethode is de activa/passiva-transactie. Bij een activa/passiva-transactie worden de activa en passiva van de onderneming afzonderlijk overgenomen. Dit betekent dat de koper alleen de activa en passiva overneemt die hij wil hebben; De koper hoeft dus geen rekening te houden met de schulden van de onderneming.

Een ander alternatief is een fusie. Bij een fusie worden twee bedrijven samengevoegd tot één nieuwe onderneming. De aandeelhouders van beide bedrijven krijgen aandelen in de nieuwe onderneming.

Een splitsing is ook een optie. Bij een splitsing wordt een bestaande onderneming gesplitst in twee of meer nieuwe ondernemingen. De aandeelhouders van de oorspronkelijke onderneming krijgen aandelen in de nieuwe ondernemingen.

De keuze voor de beste overnamemethode hangt af van de specifieke omstandigheden van de transactie. De koper en verkoper moeten samen beslissen welke methode het meest geschikt is.