De kracht van bedrijfscultuur volgens Edgar Schein

De essentie van organisatiecultuur

Edgar Schein, een gerenommeerde Amerikaanse professor in organisatiepsychologie, beschrijft de bedrijfscultuur als de "ziel" van een onderneming․ Volgens hem is cultuur meer dan alleen een set regels of procedures; het is een levend organisme dat de manier waarop mensen met elkaar omgaan, denken en beslissingen nemen, vormt․ Schein betoogt dat de kern van organisatiecultuur ligt in de basisveronderstellingen ─ de gemeenschappelijke waarden, overtuigingen en veronderstellingen die bepalen wat als passend gedrag wordt gezien․ Deze basisveronderstellingen ontstaan uit een gedeelde geschiedenis en ervaringen, en beïnvloeden hoe medewerkers denken, handelen en met elkaar samenwerken․ Scheins model van organisatiecultuur geeft een krachtig inzicht in de diepe invloed die cultuur heeft op het succes van een bedrijf․

De drie niveaus van bedrijfscultuur

Schein onderscheidt drie niveaus (lagen) van een bedrijfscultuur op basis waarvan je de cultuur van een organisatie kunt doorgronden․ Schein benadrukt dat de․․․

Artefacten en symbolen

De zichtbare uitingen van een bedrijfscultuur geven direct een indruk van de bedrijfscultuur van een organisatie․ Schein waarschuwt dat je op basis van deze oppervlakkige uitingen de cultuur nog niet kan doorgronden․ Zo kunnen afgesloten werkruimtes duiden op een gesloten cultuur of een formele werkomgeving, maar dit hoeft niet altijd het geval te zijn․ Artefacten en symbolen zijn de meest zichtbare uitingen van een cultuur․ Denk hierbij aan de fysieke omgeving, de kledingvoorschriften, de rituelen en ceremonies, en de taal die wordt gebruikt․ Deze elementen geven een eerste indruk van de cultuur, maar vertellen niet het hele verhaal․

Beleden waarden

Een niveau lager treffen we de beleden waarden aan⁚ strategieën, doelstellingen en filosofieën (verkondigde rechtvaardigingen)․ Deze waarden worden door de organisatie naar buiten gecommuniceerd en beogen een bepaald beeld te creëren․ Ze bepalen de normen en waarden die de organisatie belangrijk vindt․ Voorbeelden van beleden waarden zijn⁚ klantgerichtheid, innovatie, teamwork, integriteit en verantwoordelijkheid; Het is belangrijk om te beseffen dat beleden waarden niet altijd overeenkomen met de werkelijke praktijken binnen een organisatie․

Basisveronderstellingen

De kern van de ui bestaat uit veronderstellingen․ Deze gaan over hoe de wereld in elkaar zit volgens de mensen die samen de organisatie vormen en komen voort uit gedeelde ervaringen en aannames․ Deze veronderstellingen zijn vaak onbewust en worden als vanzelfsprekend beschouwd․ Ze bepalen de manier waarop mensen denken, voelen en handelen; Voorbeelden van basisveronderstellingen zijn⁚ "we zijn een team", "hard werken wordt beloond" of "de klant is koning"․ Deze veronderstellingen vormen de basis van de bedrijfscultuur en bepalen hoe mensen met elkaar omgaan, beslissingen nemen en problemen oplossen․

De impact van bedrijfscultuur

Edgar Scheins model van organisatiecultuur is een raamwerk dat de impact van de bedrijfscultuur op een organisatie verklaart, met de nadruk op leren en groepsdynamiek․ Cultuur beïnvloedt alle aspecten van een organisatie, van de manier waarop medewerkers met elkaar omgaan tot de manier waarop ze beslissingen nemen en problemen oplossen․ Een sterke en gezonde bedrijfscultuur kan leiden tot⁚ verhoogde productiviteit, betere communicatie, meer betrokkenheid van medewerkers, een grotere loyaliteit en een sterker merkbeeld․ Een disfunctionele bedrijfscultuur kan daarentegen leiden tot⁚ conflicten, lage moraliteit, verhoogd verloop, verminderde productiviteit en een slechte reputatie․ Het is dan ook cruciaal voor bedrijven om aandacht te besteden aan hun bedrijfscultuur en deze te managen․