ZZP'er in de Zorg: Fiscaal kader en beheersingsmodel uitgelegd

Inleiding

De zorgsector maakt al jarenlang een groeiend gebruik van zelfstandigen zonder personeel (zzp'ers). Dit heeft geleid tot een complexere arbeidsmarkt‚ met onduidelijkheid over de juiste inzet van zzp'ers en het voorkomen van schijnzelfstandigheid. Om deze problematiek aan te pakken‚ hebben het kabinet en zes brancheorganisaties in de zorg een akkoord gesloten over het Beheersingsmodel Zorg. Dit model‚ dat per 1 januari 2024 in werking treedt‚ heeft als doel om de inzet van zzp'ers in de zorg te reguleren en schijnzelfstandigheid te bestrijden. Een belangrijk onderdeel van het Beheersingsmodel Zorg is het Fiscaal kader ZZP Zorg‚ dat een duidelijk normenkader moet bieden voor de juiste inzet van zzp'ers en het tegengaan van schijnzelfstandigheid.

Doel van het Beheersingsmodel Zorg

Het Beheersingsmodel Zorg heeft als primaire doel om schijnzelfstandigheid in de zorgsector te bestrijden. Dit betekent dat het model ernaar streeft om te zorgen dat werknemers niet onterecht als zzp'er worden ingezet‚ terwijl ze in feite een dienstverband zouden moeten hebben. Door schijnzelfstandigheid te voorkomen‚ wil het Beheersingsmodel Zorg een aantal belangrijke doelen bereiken⁚

• Gelijke speelveld voor alle werkenden⁚ Het model wil een eerlijk speelveld creëren voor zowel werknemers als zzp'ers‚ waarbij de arbeidsvoorwaarden en de rechten en plichten van beide groepen duidelijk zijn. Dit voorkomt oneerlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden en zorgt ervoor dat alle werkenden goed worden beschermd.
• Behoud van het solidaire sociale vangnet⁚ Het Beheersingsmodel Zorg streeft ernaar om het Nederlandse sociale vangnet te behouden‚ wat betekent dat werknemers toegang blijven houden tot sociale zekerheid‚ zoals werkloosheidsuitkering en pensioen. Door schijnzelfstandigheid te bestrijden‚ wordt voorkomen dat werknemers onterecht buiten dit vangnet vallen.
• Verbeterde handhaving⁚ Het model versterkt het toezicht en de handhaving op de arbeidsmarkt‚ waardoor de Belastingdienst effectiever kan optreden tegen schijnzelfstandigheid. Dit zorgt voor een betere naleving van de wet- en regelgeving en een eerlijker concurrentievermogen voor alle bedrijven.
• Duidelijkheid voor zorginstellingen⁚ Het Beheersingsmodel Zorg biedt zorginstellingen duidelijkheid over de rechten en plichten bij de inhuur van zzp'ers. Dit helpt zorginstellingen om de juiste keuzes te maken bij de inzet van zzp'ers‚ waardoor de risico's voor loonheffingen tot een minimum worden beperkt.
• Verantwoordelijkheid nemen⁚ Het Beheersingsmodel Zorg is een initiatief van zowel het kabinet als de brancheorganisaties in de zorg‚ die hiermee hun verantwoordelijkheid nemen voor het creëren van een eerlijke en duurzame arbeidsmarkt in de zorgsector.

De doelstellingen van het Beheersingsmodel Zorg zijn dus gericht op het creëren van een eerlijkere en duurzamere arbeidsmarkt in de zorg‚ met duidelijkheid voor alle betrokkenen en een betere bescherming van werknemers.

Het Fiscaal kader ZZP Zorg

Het Fiscaal kader ZZP Zorg is een belangrijk onderdeel van het Beheersingsmodel Zorg. Het fungeert als een concreet normenkader dat duidelijkheid moet scheppen over de juiste inzet van zzp'ers in de zorgsector en het tegengaan van schijnzelfstandigheid. Het kader is een resultaat van samenwerking tussen het Ministerie van VWS‚ het Ministerie van SZW‚ het Ministerie van Financiën‚ de Belastingdienst en zes brancheorganisaties in de zorg‚ waaronder ActiZ‚ ZorgthuisNl‚ VGN en de Nederlandse GGZ.

Het Fiscaal kader ZZP Zorg beoogt een aantal belangrijke doelen te bereiken⁚

• Duidelijkheid over de arbeidsrelatie⁚ Het kader moet duidelijk maken wanneer er sprake is van een dienstverband en wanneer er sprake is van een zelfstandige arbeidsrelatie. Dit helpt zowel zorginstellingen als zzp'ers om de juiste keuzes te maken en te beoordelen of een samenwerking wel of niet voldoet aan de criteria voor zelfstandigheid.
• Beperking van schijnzelfstandigheid⁚ Het Fiscaal kader ZZP Zorg wil schijnzelfstandigheid terugdringen door te zorgen dat zzp'ers daadwerkelijk zelfstandig ondernemen en niet in feite werknemers zijn die onterecht als zzp'er worden ingezet.
• Veilige samenwerking⁚ Het Fiscaal kader ZZP Zorg biedt een veilige manier van werken voor zowel de opdrachtgever (de zorgorganisatie) als de opdrachtnemer (de zzp'er). Het kader zorgt ervoor dat de samenwerking voldoet aan de wettelijke eisen en dat de rechten en plichten van beide partijen duidelijk zijn.
• Aanpak van het handhavingsmoratorium⁚ Het Fiscaal kader ZZP Zorg is ontwikkeld in de context van het aflopen van het handhavingsmoratorium (Wet Dba) per 1 januari 2025. Dit moratorium heeft ertoe geleid dat de Belastingdienst sinds 2016 beperkt handhaafde op schijnzelfstandigheid‚ maar dit zal vanaf 2025 veranderen. Het Fiscaal kader ZZP Zorg is bedoeld om zorginstellingen te ondersteunen bij het voldoen aan de nieuwe handhavingsregels en het voorkomen van boetes.

Het Fiscaal kader ZZP Zorg is een belangrijke stap in de richting van een eerlijkere en duurzamere arbeidsmarkt in de zorgsector. Het kader draagt bij aan een betere bescherming van werknemers‚ meer duidelijkheid voor zorginstellingen en zzp'ers en een betere naleving van de wet- en regelgeving.

De rol van de Belastingdienst

De Belastingdienst speelt een cruciale rol in het succesvol implementeren van het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg. De Belastingdienst is verantwoordelijk voor de handhaving van de wet- en regelgeving op het gebied van loonheffingen en schijnzelfstandigheid. De rol van de Belastingdienst in deze context kan worden beschreven in de volgende punten⁚

• Toezicht en handhaving⁚ De Belastingdienst heeft de taak om toezicht te houden op de inzet van zzp'ers in de zorgsector en te handhaven op schijnzelfstandigheid. Dit betekent dat de Belastingdienst onderzoeken kan uitvoeren naar de arbeidsrelatie tussen zorginstellingen en zzp'ers om te controleren of er sprake is van een juiste inzet van zzp'ers en of er geen sprake is van onterechte schijnzelfstandigheid.
• Boetes⁚ De Belastingdienst kan boetes opleggen aan zorginstellingen die zich niet houden aan de regels voor de inzet van zzp'ers en die schijnzelfstandigheid bevorderen. Deze boetes kunnen aanzienlijk zijn en dienen als een afschrikmiddel voor bedrijven die de regels overtreden.
• Samenwerking met brancheorganisaties⁚ De Belastingdienst werkt samen met brancheorganisaties in de zorg om het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg te implementeren. De samenwerking omvat het uitwisselen van kennis en ervaringen‚ het ontwikkelen van gezamenlijke richtlijnen en het bevorderen van een gezamenlijk begrip van de regels voor de inzet van zzp'ers.
• Leercirkel⁚ De Belastingdienst is betrokken bij de leercirkel‚ die bedoeld is om het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg te evalueren en te verbeteren. De uitkomsten van interne monitoring en boekenonderzoeken van de Belastingdienst kunnen input zijn voor het aanpassen en verder ontwikkelen van het (fiscale) beheersingsmodel Zorg.
• Informatievoorziening⁚ De Belastingdienst heeft een belangrijke rol in het informeren van zorginstellingen en zzp'ers over de regels voor de inzet van zzp'ers in de zorg. De Belastingdienst kan informatiemateriaal ontwikkelen en workshops organiseren om zorginstellingen en zzp'ers te helpen de regels te begrijpen en te voldoen aan de wettelijke eisen.

De Belastingdienst speelt een belangrijke rol in het waarborgen van een eerlijke en duurzame arbeidsmarkt in de zorgsector. Door haar toezicht en handhavingsrol‚ haar samenwerking met brancheorganisaties en haar inspanningen om zorginstellingen en zzp'ers te informeren‚ draagt de Belastingdienst bij aan het succes van het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg.

Gevolgen voor ZZPers in de zorg

Het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg hebben een aantal potentiële gevolgen voor zzp'ers in de zorgsector. Voor sommige zzp'ers kunnen deze gevolgen positief zijn‚ terwijl anderen mogelijk te maken krijgen met extra administratieve lasten en onzekerheid.

• Meer duidelijkheid⁚ Het Fiscaal kader ZZP Zorg biedt zzp'ers meer duidelijkheid over de wet- en regelgeving rondom de inzet van zzp'ers in de zorg. Dit helpt zzp'ers om te beoordelen of hun samenwerking met een zorginstelling voldoet aan de wettelijke eisen en om te voorkomen dat ze onterecht als schijnzelfstandige worden beschouwd.
• Verhoogde zekerheid⁚ Door het handhaven van het Fiscaal kader ZZP Zorg en het tegengaan van schijnzelfstandigheid‚ creëren zorginstellingen een veiliger omgeving voor zzp'ers om hun diensten aan te bieden. Dit betekent dat zzp'ers minder risico lopen om hun opdracht te verliezen vanwege twijfels over de rechtmatigheid van hun inzet.
• Eerlijkere concurrentie⁚ Het Fiscaal kader ZZP Zorg zorgt voor een eerlijkere concurrentie tussen zzp'ers en werknemers in de zorgsector. Dit betekent dat zzp'ers niet langer oneerlijk worden bevoordeeld door zorginstellingen die werknemers onterecht als zzp'ers inzetten. Dit kan leiden tot een betere bescherming van de arbeidsvoorwaarden voor alle werkenden in de zorg‚ zowel zzp'ers als werknemers.
• Meer administratieve lasten⁚ Het Fiscaal kader ZZP Zorg kan voor sommige zzp'ers leiden tot extra administratieve lasten. De zzp'er moet er zeker van zijn dat de samenwerking met de zorginstelling voldoet aan de eisen van het Fiscaal kader ZZP Zorg. Dit kan extra administratieve taken met zich meebrengen‚ zoals het bijhouden van administratie en het aantonen van de zelfstandigheid van de onderneming.
• Onzekerheid⁚ De invoering van het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg kan voor sommige zzp'ers leiden tot onzekerheid. De zzp'er moet er zeker van zijn dat de samenwerking met de zorginstelling voldoet aan de nieuwe regels. Dit kan onzekerheid veroorzaken over de toekomst van de eigen onderneming en de inzetbaarheid als zzp'er in de zorgsector.

Het is belangrijk dat zzp'ers zich goed informeren over de nieuwe regels en de gevolgen voor hun onderneming. De Belastingdienst en brancheorganisaties in de zorg kunnen zzp'ers ondersteunen bij het begrijpen van de nieuwe regels en het voldoen aan de wettelijke eisen.

Toekomstige ontwikkelingen

Het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg zijn een belangrijke stap in de richting van een eerlijkere en duurzamere arbeidsmarkt in de zorgsector. De toekomst van dit model zal echter afhangen van de voortdurende inspanningen van zowel het kabinet als de brancheorganisaties in de zorg.

• Evaluatie en aanpassing⁚ Het is belangrijk dat het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg regelmatig worden geëvalueerd en indien nodig worden aangepast. De leercirkel‚ die input van de Belastingdienst en brancheorganisaties gebruikt‚ kan helpen om het model te optimaliseren en te zorgen dat het effectief blijft.
• Uitbreiding naar andere sectoren⁚ Het kabinet heeft aangekondigd dat de aanpak van schijnzelfstandigheid in de zorgsector de eerste stap is in een breder beleid om schijnzelfstandigheid in andere sectoren te bestrijden. Dit betekent dat het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg mogelijk als model dienen voor de ontwikkeling van soortgelijke regelgeving in andere sectoren.
• Verdere samenwerking⁚ De samenwerking tussen het kabinet‚ de Belastingdienst en de brancheorganisaties in de zorg is cruciaal voor het succes van het Beheersingsmodel Zorg. Deze samenwerking moet worden voortgezet en versterkt om de regels effectief te implementeren en te handhaven.
• Informatievoorziening⁚ Het is belangrijk om te blijven investeren in de informatievoorziening over het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg‚ zowel voor zorginstellingen als voor zzp'ers. Duidelijke en toegankelijke informatie kan helpen om misverstanden te voorkomen en de naleving van de regels te bevorderen.
• Toekomst van zzp'ers in de zorg⁚ De toekomst van zzp'ers in de zorg zal afhangen van de effectiviteit van het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg. Het doel is om een eerlijke en duurzame arbeidsmarkt te creëren‚ waar zzp'ers een waardevolle rol kunnen blijven spelen‚ maar waar schijnzelfstandigheid geen plaats meer heeft.

De toekomstige ontwikkelingen rondom het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg zullen bepalen hoe de arbeidsmarkt in de zorgsector er in de toekomst uitziet. Door voortdurende evaluatie‚ samenwerking en informatievoorziening kan er een eerlijkere en duurzame arbeidsmarkt worden gecreëerd‚ waar zowel werknemers als zzp'ers een belangrijke rol spelen.

Conclusie

Het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg zijn een belangrijke stap in de richting van een eerlijkere en duurzamere arbeidsmarkt in de zorgsector. Het model beoogt schijnzelfstandigheid te bestrijden‚ waardoor werknemers beter worden beschermd‚ zorginstellingen meer duidelijkheid hebben over de inzet van zzp'ers en de naleving van de wet- en regelgeving wordt verbeterd.

Het Fiscaal kader ZZP Zorg is een concreet normenkader dat duidelijk moet maken wanneer er sprake is van een dienstverband en wanneer er sprake is van een zelfstandige arbeidsrelatie. Het kader is een resultaat van samenwerking tussen het kabinet‚ de Belastingdienst en brancheorganisaties in de zorg.

De Belastingdienst speelt een belangrijke rol in het succesvol implementeren van het Beheersingsmodel Zorg door toezicht te houden op de inzet van zzp'ers en te handhaven op schijnzelfstandigheid. De samenwerking tussen het kabinet‚ de Belastingdienst en de brancheorganisaties is cruciaal om de regels effectief te implementeren en te handhaven.

Het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg hebben potentiële gevolgen voor zzp'ers in de zorgsector‚ zowel positief als negatief. De zzp'er kan te maken krijgen met meer administratieve lasten en onzekerheid‚ maar ook met meer duidelijkheid over de wet- en regelgeving en een veiliger omgeving om hun diensten aan te bieden.

De toekomst van het Beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg zal afhangen van de voortdurende inspanningen van zowel het kabinet als de brancheorganisaties in de zorg. Door middel van evaluatie‚ aanpassing‚ verdere samenwerking en informatievoorziening kan er een eerlijkere en duurzame arbeidsmarkt worden gecreëerd‚ waar zowel werknemers als zzp'ers een belangrijke rol spelen.