ZZP'en in de Zorg: Wees Bewust van Schijnzelfstandigheid

Wat is schijnzelfstandigheid?

Schijnzelfstandigheid betekent dat iemand een opdracht doet als zelfstandig ondernemer (zzper)‚ maar volgens de regels eigenlijk in loondienst is. Bijvoorbeeld omdat de zelfstandige niet zelf kan bepalen wanneer en hoe het werk gedaan wordt. Dit wordt ook wel verkapt dienstverband genoemd.

De Wet DBA en de handhaving op schijnzelfstandigheid

De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) bestaat al sinds 2016 en bepaalt of je als zzper schijnzelfstandige bent. In de afgelopen jaren werd er vrijwel niet op gecontroleerd‚ maar daar komt vanaf 1 januari 2025 dus verandering in. De strengere handhaving van de Wet DBA is een maatregel om schijnconstructies tegen te gaan. Hiermee wil de overheid meer zekerheid op de arbeidsmarkt brengen‚ maar ook oneerlijke concurrentie en ongelijke arbeidsvoorwaarden voorkomen.

Het kabinet heeft bevestigd dat de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 volledig gaat handhaven op schijnzelfstandigheid. Dit betekent dat bedrijven die zzpers inzetten voor werk dat feitelijk in loondienst zou moeten gebeuren‚ tot maximaal 5 jaar terug boetes en naheffingen kunnen verwachten. De Belastingdienst gaat strenger controleren op schijnzelfstandigheid. Opdrachtgevers en opdrachtnemers die de wet overtreden‚ riskeren boetes en naheffingen. Dit betekent dat je als zzper en opdrachtgever duidelijke afspraken moet maken over de samenwerking.

Risicos voor zzpers in de zorg

Voor de zzper kan schijnzelfstandigheid leiden tot correctieverplichtingen of naheffingsaanslagen en het verlies van fiscale voordelen zoals de zelfstandigenaftrek en mkb-winstvrijstelling. De financiële risicos voor extra werk liggen bij de ingehuurde zzper. Zorg dus als ondernemende zorg-zzper dat je je onderscheid van de werknemers in loondienst. En dus niet wordt gezien als schijnzelfstandige.

Veel zzpers werken voor langere tijd interim bij één opdrachtgever‚ bijvoorbeeld om iemand te vervangen tijdens zwangerschapsverlof of om tijdelijk specifieke kennis in te brengen. Deze zzpers hebben vaak maar één opdrachtgever tegelijk. Dit mag nu nog‚ maar kan in de toekomst risicos opleveren. Schijnzelfstandigheid ligt op de loer‚ want vaak werk je als interim-zzper precies als een vaste medewerker. Je volgt de kantoortijden‚ je moet (deels) op locatie aanwezig zijn en je krijgt instructies van een leidinggevende. Dit maakt je ook kwetsbaar‚ want als je opdrachtgever wegvalt‚ heb je geen inkomen meer. Wist je dat bijna een kwart van de zzpers geen financiële buffer heeft? Ruim 18 procent kan het zelfs maar één tot drie maanden volhouden zonder inkomsten.

Tips om schijnzelfstandigheid te voorkomen

Er zijn veel manieren om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Misschien kun je jouw bedrijf omzetten in een andere vorm‚ zodat je bijvoorbeeld als werknemer van je eigen BV aan de slag gaat. Of zoek meer opdrachtgevers‚ voorkom een gezagsverhouding‚ wees flexibel in je opdrachten en zorg voor een financiële buffer. We hebben diverse tips voor je op een rij gezet. Zo blijf je aan de criteria voor het ondernemerschap voldoen. Succes!

Stel‚ je neemt ontslag of wordt ontslagen‚ en laat je vervolgens door dezelfde werkgever als zzper inhuren. Dit gebeurt best regelmatig‚ maar het is geen goed idee (meer). Je doet dan als zzper vrijwel hetzelfde werk als voorheen in loondienst. Dit heeft alle kenmerken van schijnzelfstandigheid‚ en de kans is groot dat de Belastingdienst dit niet accepteert. Als je al een beroepsaansprakelijkheidsverzekering hebt‚ neem dan contact met ons op. We nemen je situatie serieus en kijken samen of we je kunnen helpen. Heb je nog geen beroepsaansprakelijkheidsverzekering? Vraag dan vooraf deskundig advies‚ bijvoorbeeld bij een van onze adviseurs. We staan voor je klaar!

De toekomst van zzp'ers in de zorg

Uit voorlopig onderzoek zou blijken dat 200.000 van hen op basis van het nieuwe criterium van schijnzelfstandigheid nu nog ten onrechte zzper zijn. Dat zal uiteraard consequenties hebben voor de arbeidsmarkt‚ ook in de zorg. Volgens vakbond FNV is het goed dat de Belastingdienst strenger gaat controleren op schijnzelfstandigheid. De bond meent dat het aantal zzpers tot een ongekend aantal is gegroeid‚ wat tot een verschraling van de zorg heeft geleid.

Eén op de drie zzpers maakt zich zorgen over schijnzelfstandigheid. Sommigen overwegen zelfs om te stoppen met ondernemen. Ouderen willen misschien eerder met pensioen‚ en jongeren overwegen om in het buitenland te werken. Zonde‚ want daardoor verdwijnt er veel waardevolle kennis‚ talent en ervaring. Weet⁚ er zijn veel manieren om schijnzelfstandigheid te voorkomen.