ZZP'er met meerdere klanten: wat zijn de regels?

Het hardnekkige misverstand

In de wereld van ZZP'ers heerst een hardnekkige misvatting⁚ je moet minimaal 3 opdrachtgevers hebben om door de Belastingdienst als zelfstandig ondernemer te worden aangemerkt. Deze opvatting is echter onjuist. De Belastingdienst heeft geen regels over het aantal opdrachtgevers dat je moet hebben om als zelfstandige te worden gezien.

De Belastingdienst hanteert geen minimum aantal opdrachtgevers

De Belastingdienst heeft geen vastgesteld minimum aantal opdrachtgevers dat je als ZZP'er moet hebben om als zelfstandig ondernemer te worden aangemerkt. Dit betekent dat je in theorie het hele jaar voor slechts één opdrachtgever kunt werken en toch als ZZP'er worden gezien.

De Belastingdienst hanteert wel een aantal voorwaarden waaraan je moet voldoen om als zelfstandig ondernemer te worden gezien. Deze voorwaarden zijn gericht op het bepalen of je daadwerkelijk een eigen onderneming hebt en niet in feite in loondienst bent. De Belastingdienst beoordeelt dit op basis van een aantal factoren, waaronder⁚

• De mate van zelfstandigheid⁚ Bepaal je zelf je werktijden, tarieven en werkwijze?
• De mate van risico⁚ Draag je zelf het risico van je onderneming, of is dit risico bij de opdrachtgever?
• De mate van professionaliteit⁚ Werk je met een eigen bedrijfsplan en heb je een eigen website of andere zichtbaarheid?
• De mate van diversificatie⁚ Werk je voor meerdere opdrachtgevers?

Hoewel de Belastingdienst geen minimum aantal opdrachtgevers voorschrijft, is het wel verstandig om voor meerdere opdrachtgevers te werken. Dit zorgt voor een betere spreiding van je inkomsten en vermindert het risico dat je afhankelijk wordt van één opdrachtgever. Bovendien kan het je helpen om je netwerk uit te breiden en nieuwe kansen te creëren.

Het aantal opdrachtgevers is dus niet de enige factor die bepaalt of je als ZZP'er wordt gezien. De Belastingdienst beoordeelt dit op basis van een aantal factoren, en het is belangrijk om aan alle voorwaarden te voldoen om je zelfstandigheid te kunnen bewijzen.

Wat is schijnzelfstandigheid?

Schijnzelfstandigheid is een situatie waarin iemand een opdracht aanneemt als ZZP'er, maar in feite in loondienst is. Dit betekent dat de ZZP'er in deze situatie niet de volledige controle heeft over zijn werk en niet zelfstandig zijn eigen onderneming runt. De opdrachtgever heeft dan in feite de rol van werkgever, maar betaalt de ZZP'er als zelfstandige, zonder de verplichtingen die horen bij een reguliere werkgever-werknemerrelatie.

Een aantal kenmerken van schijnzelfstandigheid zijn⁚

• Geen eigen zeggenschap⁚ De ZZP'er heeft geen eigen zeggenschap over zijn werktijden, werkwijze, tarieven of de manier waarop het werk wordt uitgevoerd. De opdrachtgever bepaalt alles.
• Geen eigen risico⁚ De ZZP'er draagt geen eigen risico voor zijn werk. De opdrachtgever is verantwoordelijk voor de kosten van de opdracht en het risico van eventuele fouten of vertragingen.
• Afhankelijkheid van één opdrachtgever⁚ De ZZP'er is volledig afhankelijk van één opdrachtgever voor zijn inkomsten. Hij heeft geen andere opdrachtgevers en is dus kwetsbaar als de opdrachtgever besluit de samenwerking te beëindigen.
• Geen eigen bedrijfsplan of website⁚ De ZZP'er heeft geen eigen bedrijfsplan of website. Hij werkt in feite als een verlengstuk van de opdrachtgever en heeft geen eigen identiteit als ondernemer.

Schijnzelfstandigheid is een probleem omdat het de rechten van de ZZP'er aantast. De ZZP'er heeft geen recht op vakantiegeld, ziektewet, pensioenopbouw of andere voordelen die horen bij een reguliere werkgever-werknemerrelatie. Bovendien kan schijnzelfstandigheid leiden tot ongerechtvaardigde concurrentie, omdat de opdrachtgever de ZZP'er geen loonheffingen hoeft te betalen.

De Wet DBA is ingevoerd om schijnzelfstandigheid te bestrijden. Deze wet stelt regels vast voor de arbeidsrelatie tussen ZZP'ers en opdrachtgevers om te voorkomen dat er sprake is van schijnzelfstandigheid.

Het is belangrijk om als ZZP'er bewust te zijn van de risico's van schijnzelfstandigheid. Zorg ervoor dat je je werk zelfstandig uitvoert, dat je eigen zeggenschap hebt over je werk en dat je geen afhankelijkheid hebt van één opdrachtgever. Als je twijfelt over de aard van je arbeidsrelatie, neem dan contact op met een deskundige om te beoordelen of er sprake is van schijnzelfstandigheid.

Waarom is diversificatie belangrijk?

Hoewel de Belastingdienst geen minimum aantal opdrachtgevers voorschrijft, is het voor ZZP'ers van groot belang om te werken voor meerdere opdrachtgevers. Dit wordt diversificatie genoemd en heeft verschillende voordelen die de stabiliteit en groei van je onderneming bevorderen.

• Risicobeperking⁚ Door voor meerdere opdrachtgevers te werken, ben je minder afhankelijk van één klant. Als een opdrachtgever besluit de samenwerking te beëindigen, heeft dit minder impact op je inkomsten. Dit verlaagt het risico op financiële onzekerheid.
• Inkomstenspreiding⁚ Met meerdere opdrachtgevers spreid je je inkomsten over verschillende bronnen. Dit zorgt voor een stabielere cashflow en vermindert de kans op financiële problemen als een opdrachtgever vertraging in betalingen heeft of failliet gaat.
• Netwerkvergroting⁚ Door met verschillende opdrachtgevers samen te werken, breid je je netwerk uit. Je komt in contact met nieuwe mensen en bedrijven, wat nieuwe kansen kan creëren voor je onderneming. Dit kan leiden tot nieuwe opdrachten, samenwerkingen en waardevolle connecties.
• Kennisverbreding⁚ Werken voor verschillende opdrachtgevers in verschillende branches kan je kennis en ervaring verbreden. Je leert nieuwe werkwijzen, tools en technieken kennen, waardoor je je expertise kunt uitbreiden en je diensten kunt diversifiëren.
• Verbeterde onderhandelingspositie⁚ Met meerdere opdrachtgevers heb je een sterkere onderhandelingspositie. Je bent minder afhankelijk van één klant en kunt betere voorwaarden bedingen, zoals een hoger uurtarief of betere betalingscondities.

Diversificatie is dus niet alleen belangrijk voor de financiële stabiliteit van je ZZP-onderneming, maar ook voor je professionele ontwikkeling en groei. Door je diensten aan te bieden aan verschillende opdrachtgevers, creëer je een robuuster bedrijf met een bredere basis en meer kansen op succes.

Natuurlijk is het niet altijd gemakkelijk om meerdere opdrachtgevers te vinden. Het kan tijdrovend zijn om nieuwe contacten te leggen en je diensten te promoten. Maar de voordelen van diversificatie wegen ruimschoots op tegen de inspanningen die het kost. Investeer daarom in het uitbreiden van je netwerk en het werven van nieuwe opdrachtgevers om je ZZP-onderneming te versterken en te laten groeien.

Hoeveel opdrachtgevers hebben ZZPers in de praktijk?

De realiteit is dat het aantal opdrachtgevers per ZZP'er sterk varieert. Hoewel de Belastingdienst geen minimum aantal voorschrijft, is het aantal opdrachtgevers een belangrijk indicatie van de mate van zelfstandigheid. Onderzoek laat zien dat de verdeling van ZZP'ers met betrekking tot hun aantal opdrachtgevers er als volgt uitziet⁚

• Geen opdrachtgever⁚ Dit zijn vaak ZZP'ers die net zijn gestart en nog op zoek zijn naar hun eerste opdracht.
• 1 opdrachtgever⁚ Een aanzienlijk aantal ZZP'ers werkt voor slechts één opdrachtgever. Dit kan een risico inhouden, maar is niet per se onwenselijk. Het is belangrijk om te beoordelen of de werkrelatie voldoet aan de voorwaarden van de Wet DBA, om schijnzelfstandigheid te voorkomen.
• 2 tot 10 opdrachtgevers⁚ Deze groep ZZP'ers heeft een redelijk aantal opdrachtgevers, wat een stabielere inkomstenstroom en meer flexibiliteit kan betekenen. Een deel van deze ZZP'ers heeft wellicht één dominante opdrachtgever, terwijl anderen meer gespreid werken.
• 10 of meer opdrachtgevers⁚ Deze ZZP'ers hebben een aanzienlijke hoeveelheid opdrachtgevers, wat vaak duidt op een groot netwerk en een brede expertise. Dit kan een sterke positie in de markt betekenen, maar vereist ook een efficiënte bedrijfsvoering om alle opdrachten goed te kunnen managen.

Uit gegevens uit 2023 blijkt dat 42% van de ZZP'ers 10 of meer opdrachtgevers had, 45% had tussen de 2 en 10 opdrachtgevers, 8% had er één en een klein deel had geen opdrachtgevers. Dit laat zien dat de verdeling breed is en dat er geen eenduidige norm is voor het aantal opdrachtgevers dat ZZP'ers hebben.

Het is belangrijk om te benadrukken dat het aantal opdrachtgevers niet het enige criterium is om te beoordelen of iemand daadwerkelijk zelfstandig is. De Belastingdienst kijkt naar verschillende factoren om te bepalen of er sprake is van zelfstandigheid of schijnzelfstandigheid. De mate van zelfstandigheid, het risico, de professionaliteit en de diversificatie zijn allemaal factoren die meewegen in de beoordeling.

De Belastingdienst verwacht van ZZP'ers dat ze meerdere opdrachtgevers hebben. In de praktijk is gebleken dat drie opdrachtgevers vaak voldoende zijn om te voldoen aan de eisen van de Belastingdienst. Echter, het is belangrijk om te onthouden dat dit geen vastgestelde regel is. De beoordeling van zelfstandig ondernemerschap is een zeer feitelijke beoordeling en kan van geval tot geval erg verschillen.

Het is aan te raden om als ZZP'er voor meerdere opdrachtgevers te werken, om je risico's te spreiden, je inkomsten te stabiliseren en je netwerk te vergroten. Maar het aantal opdrachtgevers is niet het enige criterium voor succes als ZZP'er. De kwaliteit van je werk, je professionaliteit en je vermogen om je te onderscheiden in de markt zijn net zo belangrijk.

De rol van de Wet DBA

De Wet Deregulering arbeidsrelatie (Wet DBA), die in 2016 werd ingevoerd, beoogde meer duidelijkheid te scheppen over de arbeidsrelatie tussen ZZP'ers en opdrachtgevers. De wet is een belangrijk instrument om schijnzelfstandigheid te bestrijden en te zorgen voor een eerlijke en transparante arbeidsmarkt. De Wet DBA beoogt te voorkomen dat ZZP'ers in feite in loondienst zijn, maar door de opdrachtgever als zelfstandige worden behandeld, zonder de voordelen en bescherming die bij een reguliere werkgever-werknemerrelatie horen.

De Wet DBA stelt een aantal criteria vast waaraan de arbeidsrelatie tussen ZZP'er en opdrachtgever moet voldoen om als zelfstandig te worden aangemerkt. Deze criteria zijn gericht op het beoordelen of de ZZP'er daadwerkelijk zelfstandig zijn werk uitvoert en niet in feite in loondienst is. De criteria die in de Wet DBA worden gehanteerd, zijn onder andere⁚

• Zelfstandigheid⁚ De ZZP'er moet zelfstandig zijn werk kunnen organiseren en uitvoeren, met eigen zeggenschap over de werkwijze, de werktijden en de tarieven.
• Risico⁚ De ZZP'er moet zelf het risico dragen voor zijn werk, inclusief het risico van fouten, vertragingen en verlies van inkomsten.
• Investering⁚ De ZZP'er moet investeren in zijn eigen onderneming, zoals het aanschaffen van apparatuur, software of opleidingen.
• Diversificatie⁚ De ZZP'er moet voor meerdere opdrachtgevers werken om te voorkomen dat hij afhankelijk is van één opdrachtgever.
• Professionaliteit⁚ De ZZP'er moet professioneel te werk gaan, met een eigen bedrijfsplan, een eigen website en een professionele uitstraling.

De Wet DBA heeft tot doel om de rechten van ZZP'ers te beschermen en te zorgen voor een eerlijke concurrentie op de arbeidsmarkt. De wet heeft echter ook geleid tot veel onduidelijkheid en complexiteit, wat voor zowel ZZP'ers als opdrachtgevers tot uitdagingen heeft geleid. De Wet DBA is in de loop der tijd aangepast om de praktijk beter te kunnen bedienen;

Het is belangrijk voor ZZP'ers om zich te informeren over de Wet DBA en te beoordelen of hun arbeidsrelatie voldoet aan de voorwaarden. Als er twijfels zijn over de aard van de arbeidsrelatie, is het aan te raden om contact op te nemen met een deskundige om te beoordelen of er sprake is van schijnzelfstandigheid.

Conclusie⁚ focus op kwaliteit boven kwantiteit

Het aantal opdrachtgevers dat je als ZZP'er hebt, is geen garantie voor succes. De Belastingdienst hanteert geen minimum aantal opdrachtgevers, en het is belangrijk om te onthouden dat kwaliteit boven kwantiteit gaat. Het is dus niet per se beter om voor 10 opdrachtgevers te werken dan voor 3, als de kwaliteit van de opdrachten en de samenwerking met de opdrachtgevers beter is in het laatste geval.

Focus je als ZZP'er op het vinden van opdrachtgevers die waarde hechten aan jouw expertise, die je de ruimte geven om je werk goed te doen en die een langdurige samenwerking met je nastreven. Bouw een sterke reputatie op, lever kwalitatief hoogstaand werk en zorg voor tevreden klanten. Dit zal je helpen om een solide basis te creëren voor een succesvolle ZZP-carrière, ongeacht het aantal opdrachtgevers dat je hebt.

De Wet DBA heeft als doel te zorgen voor een eerlijke en transparante arbeidsmarkt voor ZZP'ers. De wet heeft echter ook tot veel onduidelijkheid en complexiteit geleid. Het is belangrijk om je als ZZP'er te informeren over de Wet DBA en te beoordelen of je arbeidsrelatie voldoet aan de voorwaarden. Als je twijfels hebt, neem dan contact op met een deskundige.

De keuze om voor meerdere opdrachtgevers te werken, is een persoonlijke keuze. Het is belangrijk om de voordelen en nadelen af te wegen en te bepalen wat voor jouw situatie het beste werkt. Focus op het vinden van de juiste opdrachtgevers die passen bij jouw expertise en die een waardevolle samenwerking met je nastreven. Zo creëer je een solide basis voor een succesvolle ZZP-carrière, ongeacht het aantal opdrachtgevers dat je hebt.