Bedrijven die geen onderneming zijn: een overzicht van de verschillen

Wat is een onderneming?

Volgens het Europees Hof van Justitie is een onderneming elke eenheid die een economische activiteit uitvoert, ongeacht haar rechtsvorm en wijze van financiering. Om te bepalen of er sprake is van een onderneming, kunnen de volgende punten in ogenschouw worden genomen⁚

Rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid

De term zonder rechtspersoonlijkheid betekent dat de onderneming geen eigen rechtspersoon is. De eigenaren van dergelijke bedrijven zijn volledig aansprakelijk voor de schulden van het bedrijf. Vervolgens bekijken we de subtypes van deze rechtsvorm.

De meeste ondernemers kiezen voor een eenmanszaak. U richt deze snel en eenvoudig op en u heeft in het begin meestal meer belastingvoordeel dan bijvoorbeeld bij een bv. Nadeel van de eenmanszaak is dat u met uw privé-vermogen aansprakelijk bent voor de schulden van uw bedrijf.

Wilt u samen met andere ondernemers een bedrijf beginnen? Dan kunt u bijvoorbeeld kiezen voor een vennootschap onder firma (vof). Alle vennoten brengen iets in de vof. Bijvoorbeeld geld, goederen of arbeid. Een minimumkapitaal is niet nodig.

Wilt u een vof beginnen, maar heeft u te weinig kapitaal? Of zoekt u een betrokken geldschieter? Dan kunt u kiezen voor de commanditaire vennootschap (cv). De geldschieter wordt uw (stille) vennoot (ook wel commanditaire vennoot genoemd) en heeft zo een directe band met uw bedrijf.

Wilt u uw beroep samen met anderen als zelfstandig ondernemer uitvoeren? Bijvoorbeeld als tandarts, architect, fysiotherapeut, agrariër of advocaat? Dan kunt u de maatschap als rechtsvorm kiezen. In een maatschap beoefent u uw beroep samen met uw partners (maten) onder een gemeenschappelijke naam.

Gaat u ondernemen met een zeeschip of binnenvaartschip? Wanneer het zeeschip of binnenvaartschip van 2 of meer partijen is, is de rechtsvorm van u en uw partner(s) een rederij. Het zeeschip of binnenvaartschip moet dan ook ingeschreven staan bij het Kadaster. U moet de rederij inschrijven in het Handelsregister. Werkt u samen onder een gemeenschappelijke bedrijfsnaam? Dan is uw rechtsvorm een vennootschap onder firma (vof), behalve als u met uw partner(s) in een document (akte) duidelijk afspreekt dat u een rederij vormt. U moet de rederij en het document waarin u dit afspreekt inschrijven bij het Handelsregister.

Voordelen en nadelen van bedrijven zonder rechtspersoonlijkheid

Het grote verschil tussen deze twee vormen, is het feit dat je wel of niet privé aansprakelijk bent voor de schulden van uw bedrijf. De rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid (eenmanszaak, maatschap, vof en cv) zijn wel privé aansprakelijk voor de schulden van het bedrijf.

Ondernemingen zonder rechtspersoonlijkheid zijn de meest gekozen ondernemingsvormen voor startende ondernemers. Ze doen dit omdat ze dan in nagenoeg alle gevallen 100% controle hebben over het bedrijf, en het inkomen uit het bedrijf onder de gewone inkomsten belasting valt.

U kunt de onderneming zonder al teveel randvoorwaarden oprichten en heeft minder eigen kapitaal nodig. Door de Belastingdienst wordt u beschouwd als ondernemer, waardoor u van dezelfde belastingvoordelen kunt profiteren als de eigenaren van een VOF.

Je kan met je privé vermogen aansprakelijk worden gesteld bij eventuele schulden als je bedrijf een rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid is. Het gaat om de rechtsvormen eenmanszaak, vennootschap onder firma (vof), maatschap en commanditaire vennootschap.

U kunt de onderneming zonder al teveel randvoorwaarden oprichten en heeft minder eigen kapitaal nodig. Door de Belastingdienst wordt u beschouwd als ondernemer, waardoor u van dezelfde belastingvoordelen kunt profiteren als de eigenaren van een VOF.

Voorbeelden van bedrijven zonder rechtspersoonlijkheid

Er zijn vele voorbeelden van commerciële organisaties te bedenken⁚ supermarkten, fabrieken, restaurants en bouwbedrijven. Een ander woord voor commerciële organisatie is profitorganisatie. Niet-commerciële organisaties. Zoals de naam al zegt streeft een niet-commerciële organisatie niet naar winst. Deze organisaties hebben andere doelstellingen.

Goedkope schoenen uit China of sneakers in plaats van werken met mooie, leren stappers. Schoenmaker Ruud van der Geest (59) heeft nog zo weinig eer van zijn werk, dat hij zijn strijd opgeeft en zijn zaak sluit. De zoveelste schoenenhersteller die ermee stopt in Nederland. Voor Ruud is het tijd voor een carrièreswitch. Het is zo zonde dat dit ambacht langzaam verdwijnt.

De grafiek toont het aantal bedrijven van de drie meest voorkomende rechtsvormen in Nederland per kwartaal. Het aantal eenmanszaken neemt al jaren onafgebroken toe. Voor een eenmanszaak gelden geen formele oprichtingseisen. Je hoeft bijvoorbeeld geen akte op te laten stellen. Dat maakt deze vorm een van de meest laagdrempelige rechtsvormen. Je bent wél verplicht om de onderneming in te schrijven in het Handelsregistervan de Kamer van Koophandel (KVK).

Een maatschap is een samenwerkings (rechts)vorm zonder rechtspersoonlijkheid. De samenwerkende personen maten, drijven gezamenlijk de onderneming, maar brengen ieder individueel kennis, arbeid, geld of goederen in. Ze delen vervolgens in de winst of het verlies van de onderneming.

Kort samengevat moet je zelfstandig producten of diensten leveren aan anderen tegen een (commerciële) vergoeding. Maar de praktijk is bijna nooit zo zwart-wit. Kom er met voorbeelden en veelgestelde vragen van ondernemers in spe achter of jij je bedrijf wel of niet moet inschrijven bij KVK.

Conclusie

Het verschilt per rechtsvorm welke eisen dit zijn. Voor een eenmanszaak en vof gelden geen oprichtingseisen. En hoeft u geen startkapitaal te hebben. U schrijft de rechtsvorm zelf in bij KVK. Andere rechtsvormen richt u op via de notaris. Zoals een bv, nv of cv.

De definitie van een onderneming staat niet in de wet, maar is voortgekomen uit rechtspraak. Een onderneming is een duurzame organisatie van arbeid en kapitaal dat door deelname aan het economisch verkeer beoogt winst te behalen. De Belastingdienst hanteert deze definitie om te bepalen... Volgens de Europese regels mag een onderneming op het moment van de steuntoekenning geen onderneming in moeilijkheden zijn. De definitie van onderneming in ... Rechtspersonen die geen ondernemer zijn. Als u een rechtspersoon bent, maar geen ondernemer, hebt u geen verplichtingen voor de btw⁚ U hoeft geen btw-administratie bij te houden. U hoeft geen btw-aangifte te doen. U bent niet verplicht facturen uit te schrijven.

Word je zelfstandig? Dan heb je vast een heleboel vragen. Ga je voor een eenmanszaak of richt je een vennootschap op? Welke soorten vennootschappen zijn er allemaal? En wat zijn de voor- en nadelen? Liantis zet alles op een rijtje.

In 2018 werd een nieuwe definitie van het begrip onderneming ingevoerd, die in principe dienstdoet als basisdefinitie voor het hele WER. In de praktijk is dat echter niet het geval⁚ het begrip bestaande onderneming werd in de definities van de verschillende boeken van het WER behouden...

Het begrip onderneming staat centraal in het staatssteunrecht. De staatssteunregels zijn alleen van toepassing als er sprake is van steun aan een onderneming die een economische activiteit verricht.